Januari, een nieuw jaar en daarmee voor velen van ons een nieuwe frisse start. Het ultieme startsein van goede voornemens. En ook al roep je hard dat je hier niet aan doet. Ook voor jou voelt dit, mentaal gezien, toch wel als een nieuw begin. Nadat alle kerstdiners en oliebollen verteerd zijn, is het nu écht tijd voor actie. Ho stop, voor je in de actie-modus schiet wil ik je vragen om dit artikel te lezen. Want is het wel hét juiste moment voor goede voornemens en een nieuwe start? In dit artikel geef ik jou een antwoord op deze vraag.
De decembermaand is net achter de rug. Ook jij hebt waarschijnlijk een drukke periode achter de kiezen. Deadlines op het werk of binnen je bedrijf die nog gehaald moeten worden en allerlei sociale verplichtingen waar je verwacht wordt. Misschien heb je een hekel aan deze periode, misschien kun je niet wachten tot het weer december is. Maar voor ons bijna allemaal geldt dat januari voor een nieuwe start staat. Je begint met nieuwe, goede voornemens, je gaat vanaf dingen anders aanpakken. Jouw leven gaat veranderen! Jij gaat veranderen!
Het roer gaat om! Niets is zo mooi als de belofte van een nieuw begin vol goede voornemens!
De vraag is alleen of de maand januari nu wel dé juiste periode is voor een nieuw begin. Is deze maand wel zo uitnodigend voor goede voornemens of een andere aanpak? De dagen zijn nog kort. Het wordt ’s ochtends laat licht en ’s avonds vroeg donker. Wees eens eerlijk, je kruipt liever op de bank onder een dekentje; Welkom Netflix! En ja, die korte dagen hebben alles te maken mijn antwoord. Misschien voel je het aankomen, want nee, het is niet de beste periode van het jaar om het roer om te gooien. Ik zal uitleggen hoe dit zit.
Om eerlijk te zijn, ook ik heb een drukke december maand achter de rug. Vorig jaar ben ik op 2 januari direct vol aan de slag gegaan in mijn praktijk en met nieuwe plannen. De week erop kwam een klant voor een voetmassage. “Ik heb mijzelf nog even een week extra vakantie gegeven nu de kinderen weer naar school gaan”, vertelde ze mij, “Ik ben altijd zo moe na de decembermaand, dus gun ik mijzelf een weekje extra vrij”. Ik vond het een geweldig idee. En hebben we dat allemaal niet nodig? Mijn eerste gezonde voornemen voor 2020 was geboren! Dit jaar opent Mentaal Onderhoud pas op 6 januari haar deur. Ik neem eerst nog een paar dagen vakantie!
Hoe zit dat? Is het nu het juiste tijdstip voor goede voornemens? Of juist niet?
Want mijn klant heeft gelijk, na een drukke maand ben je toe aan rust in plaats van direct doorgaan. Ik ben eens gaan onderzoeken hoe dit zit. Dat je nu moe bent heeft niet alleen te maken met een drukke decembermaand. Er speelt meer. In januari zijn de dagen kort, net als in december. De zon schijnt flink wat minder uren dan in de zomer. Dit verschil heeft invloed op ons lichaam, nl op de aanmaak van melatonine en serotonine.
Melatonine is een hormoon dat ervoor zorgt dat we goed slapen. Rond 20.00 uur ’s avonds gaat de aanmaak van melatonine omhoog om ’s nachts weer af te nemen. Zo gaat dat iedere dag. In de zomer hebben we meer daglicht en onder invloed van daglicht maken we het neurotransmitter serotonine aan. Dit stofje zorgt ervoor dat we tevreden in het leven staan. Serotonine heeft ook een belangrijke rol in de aanmaak van melatonine. Dit is de reden dat we in de zomermaanden beter en vooral dieper slapen en goed kunnen herstellen.
In de winter neemt deze wisselwerking af, de balans is minder goed. Doordat er minder daglicht kan het zo zijn dat je meer melatonine aanmaakt, wat ervoor zorgt dat je minder energie hebt. En om dezelfde reden maak je minder serotonine aan, wat voor vermoeidheid en een slecht humeur kan zorgen. Wat ik mij dan wel weer afvraag, serotonine heeft een belangrijke rol bij de aanmaak van melatonine. Een tekort aan serotonine kan leiden tot een tekort aan melatonine…(ik lees hier verschillende dingen over….wordt vervolgd, ooit) Maar hoe dan ook:
Je voelt je dus minder actief, je energieniveau is gewoonweg lager. We zijn geneigd om tot het voorjaar het liefst niets te doen, lekker te lanterfanten.
Ik heb wel zin om onder dat dekentje op de bank een stapel boeken te lezen. Dat is niet omdat je lui bent (waar ik ook een mooi artikel over heb geschreven: Lees hier het artikel). Het is gewoonweg onze natuur. Er zijn zelfs wetenschappers die denken dat de verhoogde aanmaak van melatonine in deze tijd, aangeeft dat we winterslaap moeten houden. Zij zien het als een overblijfsel uit de oertijd. Stiekem zie ik dat wel zitten!
Om een lang verhaal kort te maken, het is niet de beste tijd voor een nieuw begin, het roer om, goede voornemens en grote beslissingen.
Laat de maand januari je vooral uitnodigen om rustig aan te doen en meer naar binnen te keren. Luister naar de signalen die jouw lichaam je geeft. Het nieuwe jaar is een verzinsel van mensen, daar heeft ons lichaam nu eenmaal geen boodschap aan. Die volgt de natuur, niet onze agenda! En start in het voorjaar met je nieuwe plannen en ideeën. Maart is een uitstekende maand voor goede voornemens! De dagen zijn al flink langer, dus dan is het tijd voor actie!
En natuurlijk wat tips om de komende winter door te komen:
- Luister naar de signalen van je lichaam. Dat we het liefst onder een dekentje op de bank kruipen is een natuurlijk fenomeen. Ga dit niet uit de weg. Neem momenten van rust en zelfzorg juist in deze maand serieus!
- Ga overdag wel naar buiten toe! Daglicht is goed voor ons en onze nachtrust (we maken dan meer serotonine aan).
- Plan je agenda minder vol.
- Maak tijd om “niets” te doen, te lanterfanten en te luieren. Dat is een heel gezonde, nuttige “bezigheid”. Het bevordert ook nog eens je creativiteit wat goed uitkomt als je plannen maakt voor het voorjaar. Schrijf je plannen en ideeën op in een boekje!
- Stel grote beslissingen uit tot in het voorjaar. Je ziet de dingen dan helderder en meer positief.
- Start met goede voornemens en nieuwe dingen in het voorjaar. Je voelt je energieker waardoor je het ook veel beter volhoudt!
- Al blijf je liever op de bank hangen, blijf wel bewegen! Ga naar buiten wandelen of fietsen. Dan heb je twee vliegen in één klap.
- Ga een dagje naar de sauna.
- Een paar goede voornemens mogen natuurlijk wel: Wat gezonder eten & aandacht besteden aan ontspannen en gezond slapen.
- Ga op vakantie naar de zon (mijn favoriet!).
- Neem een heerlijke massage.
- En frustreer je niet als je moe bent en zelfs wat down. Als je niet zo actief bent als dat je zou willen zijn. Het komt wel weer, zodra de dagen écht langer worden en het voorjaar wordt.
Kortom, maak van dit natuurlijke fenomeen, waar we toch niet omheen kunnen, een deugd!
Ik ben Roos Streumer (1973). Meer dan 25 jaar, waarvan 11 jaar als psychosociaal therapeut, ben ik werkzaam geweest binnen de GGZ, het Sociaal Domein en binnen het Psychosociaal Werk.
In 2024 leg ik mijn werkzaamheden als therapeut neer voor iig een jaar. Ik weet nog niet weet of en wat ik met mijn opgedane kennis, vaardigheden en werkervaring ga doen.
Wel wil ik graag contact houden met het werkveld. Dit doe ik door mij in te zetten als coördinator voor Psychosociaal Portaal.
En daarnaast door “Lessen in Levenskunst” waarin ik tips, inspiratie en pragmatische oefeningen deel voor meer rust, richting en regie in jouw dagelijks leven. Gebaseerd op levenservaring, meer dan 25 jaar werkervaring en 11 jaar ondernemerschap binnen deze sector.