Ze zeggen dat een massage dagelijkse stress reduceert. Regelmatig krijg ik de vraag of dit wel zo is. En hoe dit dan zit. Vreemd dat ik als specialist op het gebied van stress en masseur hier niet eerder over schreef. Maar beter laat dan nooit. Dit keer een artikel waarin ik uitleg waarom een massage bij stress zo goed is.
En ja, een massage biedt de nodige ontspanning bij dagelijkse stress en spanning. Sterker nog, het is zelfs ondersteunend in het herstel bij burn-outklachten en overspannenheid. Hoe dit zit vertel ik verder in dit artikel.
Stress of beter gezegd, onze stressreactie is vooral een fysieke reactie. Dit betekent dat je spanning in je lijf voelt. We hebben agenda’s vol verplichtingen en afspraken. We zijn ambitieus in een prestatiegerichte maatschappij. We blijven maar doorgaan waardoor ons lijf altijd aanstaat.
En altijd aanstaan is niet gezond
Dit zorgt voor spanningsklachten en op den duur zelfs psychische klachten zoals een burn-out. Voor onze gezondheid is het belangrijk dat we een goede balans vinden tussen inspanning en ontspanning. Of beter gezegd, inspanning en herstel.
Een les over stress
Stress is een reactie die het ons mogelijk maakt om een bedreigende situatie op te lossen en in actie te komen als dit nodig is. In de oertijd overleefden wij, dankzij stress, allerlei beren op de weg en andere levensbedreigende situaties. Onze stressreactie is dus een overlevingsmechanisme.
In onze huidige maatschappij helpt deze reactie ons om focus te houden en te presteren. Stress is dan de spanning die je voelt in een situatie waarin bijvoorbeeld iets van je verwacht wordt. Je voelt je misschien wat zenuwachtig of alert. En dat is goed.
De symphaticus
Ons centrale zenuwstelsel zorgt ervoor dat de symphaticus, ofwel ons gaspedaal in het brein, ons lichaam aanzet tot actie. De hormonen adrenaline en noradrenaline worden snel aangemaakt. We zijn klaar voor actie; fight, flight of freeze. Broodnodig om te overleven. Anders blijven we maar op de bank zitten.
Onze hartslag en bloeddruk gaan omhoog en onze bloedtoevoer gaat naar de ledematen. Daarnaast wordt het hormoon cortisol aangemaakt, dit zorgt ervoor dat wij voldoende energie blijven houden in een langer aanhoudende stresssituatie.
De para-symphaticus
Zodra de situatie weer onder controle is of opgelost komt endorfine (neurotransmitter) vrij. Dit zorgt voor een roes of zelfs een euforisch gevoel (de “runners high”). Endorfine maakt ruimbaan voor de para-symphaticus. De para-symphaticus kun je zien als onze rem. Tijd voor ontspanning zodat ruimte ontstaat voor herstelwerkzaamheden.
Het is tijd om ons op te laden voor een volgende actie. Hoe intensiever de stresssituatie was of hoe langer dit heeft geduurd, hoe meer energie je kwijt bent. Het is dan ook logisch dat je een langere herstelperiode nodig hebt om goed op te laden.
Wanneer raak je uit balans?
Denk aan aanhoudende werkdruk, relaties die onder spanning staan, maar ook alle “moetens” die we onszelf opleggen. Bomvolle agenda’s en een prestatiegerichte maatschappij waarin we altijd bereikbaar moeten zijn.
Een recept om altijd aan te staan. Zeker als zaken maar onopgelost of nooit af lijken. We komen niet meer toe aan de broodnodige ontspanning en herstel. En daarvan raken we uit balans. Onze cortisolspiegel blijft hoog.
Cortisol zorgt ervoor dat we tijdens langer aanhoudende stresssituaties voldoende energie hebben om dit aan te kunnen. Maar dat moet ergens vandaan gehaald worden en dat doen we op ons immuunsysteem. Chronische stress heeft dus nadelige effecten voor onze fysieke en mentale gezondheid.
Maar hoe helpt een massage daarbij?
Tijdens een massage maakt je lichaam oxytocine als reactie op aanraking. Dit hormoon zorgt voor een gevoel van veiligheid, geborgenheid en verbinding. Dit maakt dat je beter bestand bent tegen dagelijkse stress.
Ook komen de neurotransmitters endorfine en dopamine vrij. Endorfine heeft een pijnstillend effect en het is een natuurlijk kalmeringsmiddel. Het dempt angst. En als endorfine vrijkomt is dit het signaal dat het tijd is voor herstel. Dopamine wordt ook wel het gelukshormoon of beloningshormoon genoemd.
En uit verschillende onderzoeken blijkt dat een massage een verlagend effect heeft op de cortisolspiegel. Kortom, een massage helpt om de dagelijkse opgebouwde spanning te verminderen. En het zorgt ervoor dat je beter slaapt. Want een hoge cortisolspiegel zorgt voor slechte nachten. Je staat “teveel aan” voor een gezonde nachtrust.
Met een massage zorg je dus goed voor jezelf
Maar er is meer. Op het moment dat je een massage krijgt, kun je even niets meer doen dan ontvangen. Je verlegt je aandacht van je drukke leven en de drukte in je hoofd naar je lichaam. Je bent alleen nog maar in het huidige moment.
Een massage helpt je ook om je lichaam weer te gaan voelen. We leven veelal vanuit ons hoofd waardoor we weinig in contact staan met ons lijf. Hierdoor mis je signalen vanuit je lichaam, de signalen die vertellen hoe het werkelijk met jou is.
De signalen die vertellen dat je over jouw eigen grenzen gaat of dat er over jouw grenzen gegaan wordt. Continue stress ervaren, dus altijd aanstaan, verdooft ons lichaam waardoor we minder voelen. Dit proces gaat vanzelf (autonoom proces).
Massage en burn-out klachten
Bij burn-outklachten, overspanning of een burn-out kan een massage ondersteunend helpen bij het herstel. Het zorgt niet alleen voor ontspanning, maar ook dat je weer contact maakt met je lichaam, waardoor je stressklachten eerder herkent en erkent. Je leert aanvoelen hoe het werkelijk met je is.
Massage of massagetherapie is nooit een vervanging van behandeling of begeleiding bij overspannenheid of een burn-out. Net als meditatie, yoga, minfulness of aandachts- en ademhalingsoefeningen is het een waardevolle ondersteuning.
Een massage kan stressveroorzakers (stressoren) niet oplossen. Je leert door een massage niet hoe je hier anders mee om kunt gaan. Maar het verlicht wel bij stress- en burn-outklachten. En het zorgt bij dagelijkse stress voor een balans tussen inspanning en ontspanning.
In mijn praktijk..
Kun je niet alleen terecht voor een Indonesische voetmassage of een Indiase Hoofdmassage, maar ook voor stress- en burn-out counselling. Een massage kan daar een waardevol als ondersteuning bij worden ingezet.
En ik ben op dit moment een massage aan het ontwikkelen waarbij ik bijvoorbeeld een aandachtsoefening als een bodyscan uit de mindfulness in verwerk. Zo kom je nog meer tot diepe ontspanning en nog beter in contact met je lichaam. Wordt vervolgd!
Oja, misschien vind je mijn artikel “Een ode aan luiheid” ook wel interessant om te lezen!
Ik ben Roos Streumer (1973). Door het schrijven van artikelen wil ik jou inspiratie en tips geven zodat jij meer uit je dag en nacht kunt halen.
In het dagelijks leven werk ik met veel plezier in mijn praktijk in Amstelveen waar ik stress en burn-out counselling, psychosociale therapie, slaap-coaching en ontspannende massages bied.
Wil je geen enkel artikel missen? Schrijf je dan in voor Mentaal Magazine. Of volg mij op Facebook, LinkedIn of Instagram.
Heb je vragen over dit artikel of vragen of interesse in mijn begeleiding? Stuur gerust een mail naar: info@mentaalonderhoud.nl of gebruik het contactformulier.