Stress, wie heeft er nu geen last van?
Op het werk, binnen je relatie, je gezin of omdat je echt op alle gebieden de ballen hoog moet houden. Er “moet” inderdaad zoveel. Je houdt het eigenlijk niet meer bij. Je hebt het idee achter de feiten aan te hollen. Of je zit niet lekker in je vel en je voelt je ontevreden.
Stress heeft een negatief imago. Maar wat is stress nu eigenlijk?
In principe is stress een heel normaal onderdeel in ons leven. Het verdient het negatieve imago niet, want het stelt ons in staat om te overleven! Stress is eigenlijk een normale lichamelijke reactie op een voor ons bedreigende of zelfs heel gevaarlijke situatie.
Dit wordt aangestuurd door ons autonoom zenuwstelsel, de symphaticus. Ik noem het ook wel het gaspedaal. Ons lichaam maakt dan de hormonen adrenaline en nor-adrenaline aan, wat onze alertheid vergroot. We zijn klaar om te vechten, te vluchten en te presteren als dat noodzakelijk is. Ook maakt ons lichaam cortisol aan. Dit is een hormoon herstelt de schadelijke effecten van adrenaline en noradrenaline op ons lichaam.
Als de bedreigende situatie opgelost is en we klaar zijn met actie, dan is het tijd voor rust of beter gezegd herstel.
Hiervoor is de parasympathicus, onze rem! Onze rem is verantwoordelijk voor herstel, reparatie, opbouw en rust. Onze hartslag gaat langzamer, de ademhaling gaat dieper en rustiger, de huid raakt weer goed doorbloed en de spijsvertering komt weer op gang. We zijn aan het “bijtanken”.
Er is in principe dus helemaal niets mis met stress. Het is gewoon de spanning of druk die je voelt voor een spannende situatie zoals sollicitatiegesprek.
Herstellen is enorm belangrijk voor zowel je psychische als je lichamelijke gezondheid. Stress vergt veel van ons. De hevigheid of hoe lang stress duurt, heeft invloed op hoe lang je nodig hebt om te herstellen.
Hoe komt het dan dat je last kunt krijgen van stressklachten?
Het gaat mis als je niet voldoende kunt herstellen van stress. We blijven dan maar gassen voor een rood stoplicht. Je lichaam is in actie, maar je doet er niets of niet het juiste mee. Het is verspilde energie. Je vergeet ook nog eens bij te tanken bij het benzinestation! Jouw tank raakt dan leeg. Je hebt geen energie meer, de brandstof is op.
Dit gebeurt vaak als je je machteloos voelt. Of als je je problemen niet op kunt lossen, of het lang duurt of hevig is. De mate van stress is dus heviger dan je aan kunt. Je lichaam blijft steeds in staat van paraatheid om de balans weer te herstellen. Dit heeft een lege tank als gevolg. En mensen met een (bijna) lege tank raken overspannen of burnout.
Het cortisol gehalte in je lichaam blijft verhoogd. Dit heeft nadelige effecten op je gezondheid zoals een verlaagde weerstand, vele vage lichamelijke klachten, slapeloosheid, een verminderd geheugen, rusteloosheid en een verminderde concentratie. Bij een langdurig verhoogd cortisol gehalte, kan het zijn dat de hersenen beschadigd raken. Dit heeft invloed op je stemming. Het kan in enkele gevallen zelfs chronische vermoeidheid veroorzaken.
Balans herstellen
Je lichaam en geest hebben herstel nodig als je last hebt van stressklachten, overspannenheid of zelfs een burnout. Je draagkracht en draaglast moeten weer in balans komen. Draagkracht is wat je aan kunt en draaglast is de (mentale) last waar je op dit moment mee te maken hebt.
Binnen mijn begeleiding bespreken we dit uitgebreid. Wat is jouw verhaal? Hoe is het zo gekomen? Hoe wil je gaan herstellen? Wat heb je daarvoor nodig? Hoe kun je dit bereiken?
Counselling richt zich vooral op het herstel tussen draagkracht en draaglast in de meest brede zin van het woord. Wat heb jij nodig om beter in staat te zijn om met negatieve stress om te gaan zodat je weer tot herstel kunt komen?
Tijdens de laatste fase komt stress management aan bod. Binnen stress management leer je hoe je effectief met stressvolle situaties omgaan. Waar counselling gericht is op herstel en de emotionele kant, richt deze fase zich op effectiviteit door persoonlijke en professionele ontwikkeling. Je verbetert jezelf steeds meer en dat zal voor je omgeving en op de werkvloer niet onopgemerkt blijven!