Waarom is het zo moeilijk om duidelijk grenzen aan te geven? Deze vraag wordt vaak aan mij gesteld. In dit artikel lees je meer over 3 factoren die jou belemmeren jouw grenzen aan te geven. En kort wat je hieraan kunt doen.
Als je je makkelijk aanpast, heb je vaak moeite met het stellen van grenzen
Ik praat met mijn vriend over grenzen stellen. Ik vraag hem wat dit voor hem betekent. “Tot hier en niet verder”, zegt hij ferm. Ik vraag hem of hij altijd voor zichzelf duidelijk heeft waar zijn grenzen liggen. “Jawel, maar ze verschuiven steeds, dat ligt aan de situatie”. “Waarom?” vraag ik hem. “Eigenlijk verschuif je je grenzen om moeilijkheden met anderen te voorkomen”, is zijn antwoord.
Je grenzen aangeven is niet zo makkelijk. Zeker niet als je gericht bent op de zorg, behoeften en wensen van anderen. Je vertrouwt anderen snel. Je bent bescheiden en loyaal. En al zijn dit prachtige eigenschappen, ze maken het jou moeilijk om voor jezelf op te komen en “nee” te zeggen.
Ook als je perfectionistisch bent, flexibel in het leven staat en geneigd bent om het initiatief bij de ander te laten, dan is de kans groot dat je moeite hebt om duidelijk grenzen te stellen. Je ben namelijk iemand die zich makkelijk aanpast aan haar omgeving.
Mag je er vanuit gaan dat mensen weten waar jouw grenzen liggen?
Mensen gaan over jouw grenzen gaan en dat jij je wel vaak aanpast. Daar baal je goed van, want jij houdt wél rekening met je omgeving en jij stelt je wél flexibel op. Dan mag je toch verwachten dat dit omgekeerd ook gebeurd? Maar kun je ervan uitgaan dat mensen weten waar jouw grenzen liggen en daar rekening mee houden? Het antwoord is simpel: “Nee”.
Als je wilt dat mensen rekening met jou houden, zal je actief je grenzen moeten aangeven. Je zult moeten vertellen wat jij niet wilt en waar je juist wel behoefte aan hebt. Andere mensen kunnen niet in jouw hoofd kijken. Mensen weten dus niet waar jouw grenzen liggen.
En zolang ze dit niet weten, kunnen zij daar geen rekening mee houden. Zekunnen in feite níet over jouw grenzen gaan. Natuurlijk voelt het wel zo, maar jij laat het toe. Je geeft ruimte, dus toestemming, om dit te doen. Dit klinkt heel hard, maar het is belangrijk dat je je hier bewust van bent.
Ook ik heb met vallen en opstaan moeten leren hoe ik mijn grenzen aangeef
Het is lastig om nu zomaar even je grenzen aan te geven. Want hoe doe je dat? En ik snap dat je dit moeilijk vindt en ik begrijp ook heel goed wat het moeilijk maakt. Ik heb met vallen en opstaan geleerd dat anderen mijn gedachten niet kunnen lezen en dat ik dus echt zelf mijn grenzen moet aangeven. Om jou verder te helpen bespreek ik in dit artikel 3 factoren die jou belemmeren jouw grenzen aan te geven.
Belemmering 1: Je weet zelf eigenlijk niet waar jouw grenzen liggen
Weet jij precies waar jouw grenzen liggen en waar jouw omgeving rekening mee moet houden als het over jou gaat? Een lastige vraag hè? En ik snap dat je deze niet direct even beantwoordt. Maar de realiteit is dat als jij niet weet waar je grenzen liggen, een ander dat helemaal niet kan weten.
Dus voor jou is het belangrijk om hier achter te komen. Want je voelt vaak wel dat mensen (subtiel) over jouw grens heen gaan, maar je hebt veel moeite om dit te benoemen. En het is ook fijn als je dit voor kan zijn.
Om jouw grenzen te ontdekken is het belangrijk om op “zelfonderzoek” te gaan. Waar sta jij voor? Wat zijn jouw kernwaarden en wat zijn jouw behoeften? En wat wil je juist niet? Naar welke waarden wil je leven? Wat is belangrijk in jouw leven? Waar voel jij je goed bij? En waarbij niet?
Hier antwoord op geven is makkelijker gezegd dan gedaan. Het is een proces en niet iets wat je even doet. Ik laat mijn cliënten altijd beginnen met de vraag: “Wil ik dit? Voelt dit okay?”. Het voordeel van deze vraag is dat het een gesloten vraag is. Intuïtief weet je het korte antwoord wel: “ja” of “nee”.
Belemmering 2: Het lukt je niet om je grenzen op een goede manier aan te geven
Misschien weet je al redelijk of zelfs goed waar jouw grenzen liggen en wat belangrijk voor jou is. Maar het lukt je niet om deze op een goede manier aan te geven. Hoe kun je dit wel doen? Om hier op een andere manier uiting aan te geven, is het belangrijk om respect te hebben voor jouw omgeving.
Maar dat zit bij jou wel goed. Nog belangrijker is het om respect voor jouw eigen grenzen te hebben. Als je respect hebt voor jezelf en jezelf waardeert, dan is het makkelijker om op een rustige en respectvolle manier uiting te geven aan je grenzen.
Zelfwaardering maakt het makkelijk om te luisteren naar jezelf, je vindt jezelf belangrijk genoeg om rekening mee te houden. Als jij rekening houdt met jezelf, gaan mensen rekening houden met jou.
Als je jezelf overschreeuwt wat betreft je grenzen, creëer je afstand. Als je je grenzen niet duidelijk aangeeft, dan kunnen mensen hier geen rekening mee houden en ben jij altijd degene die zich aanpast of “ja” zegt.
De kunst is om vanuit respect voor jezelf met respect voor je omgeving op een rustige manier uiting te geven aan je grenzen. Praat vanuit jezelf in de “ik” vorm en geef ook aan waar je wél behoefte aan hebt. Jouw omgeving vindt deze duidelijkheid waarschijnlijk een verademing.
Belemmering 3: Je vindt het moeilijk om jezelf centraal te stellen
De derde belemmering is dat je teveel bezig bent met je omgeving en jezelf niet centraal durft te stellen. Je bent geneigd om uit angst te handelen in plaats van naar je grenzen te handelen. Je wilt de ander niet teleurstellen, je wilt geen conflicten en moeilijkheden veroorzaken en je wilt de ander niet kwetsen.
Dit uit angst voor afkeuring, de angst dat je buitengesloten wordt en angst om iemand of iets, bijvoorbeeld je werk of een bepaalde waardering, kwijt te raken.
Deze angst veroorzaakt een gevoel van onveiligheid en wij mensen zullen er altijd alles aan doen om ons veilig te voelen. Dat is namelijk één van onze basisbehoeften. Dus je past je weer aan en je laat weer over jouw grenzen heen gaan met als doel goedkeuring, erbij horen en niemand of niets kwijtraken.
Als je jezelf hierin herkent dan is mijn vraag aan jou of deze angsten reëel zijn? Hoe belangrijk is het als je van iemand goedkeuring ontvangt, terwijl jij jouw behoeften hiermee afkeurt? Hoe belangrijk is kwijt te raken (je werk, een persoon) wat jouw grenzen niet respecteert?
Op een goede manier je grenzen aangeven is een proces. Ga hiermee bewust aan de slag en denk aan de volgende voordelen die het je zal opleveren:
- Mensen gaan rekening met jou houden omdat je duidelijkheid creëert, dit vergemakkelijkt samenwerking en heeft een positief effect op relaties.
- Je krijgt meer respect vanuit jouw omgeving, mensen weten wat ze aan jou hebben.
- Je geeft de ander de mogelijkheid om jou echt te leren kennen en dat schept nabijheid en betrokkenheid.
- Je krijgt meer ruimte en tijd voor jezelf en wat jij echt belangrijk vindt.
- Je verkleint de kans op stress gerelateerde klachten als overspanning en burn-out.
- En “last but not least”; Het vergroot je zelfvertrouwen!
Tot slot: Vind je dit moeilijk, zoek ondersteuning bij dit proces
Vind je het moeilijk om je grenzen te stellen? Ga hier dan bewust mee aan de slag. Het is heel fijn om hier ondersteuning bij te vragen van een professional of een workshop of training hierin te volgen. Als counsellor begeleid ik met regelmaat vrouwen en mannen in dit proces. Heb je interesse hierin, kom gerust eens langs voor een kosteloos en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Neem contact op voor het maken van een afspraak.
Ik ben Roos Streumer (1973). Door het schrijven van artikelen wil ik jou inspiratie en tips geven zodat jij meer uit je dag en nacht kunt halen.
In het dagelijks leven werk ik met veel plezier in mijn praktijk in Amstelveen waar ik stress en burn-out counselling, psychosociale therapie, slaap-coaching en ontspannende massages bied.
Wil je geen enkel artikel missen? Schrijf je dan in voor Mentaal Magazine. Of volg mij op Facebook, LinkedIn of Instagram.
Heb je vragen over dit artikel of vragen of interesse in mijn begeleiding? Stuur gerust een mail naar: info@mentaalonderhoud.nl of gebruik het contactformulier.